reaksi dan sambutan

Reaksi dan Sambutan
Persekutuan Tanah Melayu
Pada umumnya, rancangan pembentukan Malaysia yang dicadangkan oleh Tunku Abdul Rahman mendapat sambutan baik daripada parti-parti politik di Tanah Melayu. Kesemua parti politik bersetuju dengan prinisip tersebut tetapi berbeza pendapat tentang bagaimana hendak melaksanakannya. Misalnya, PAS walaupun menerima cadangan itu tetapi mempersoalkan tindakan Tunku kerana tidak berunding dengan para pemimpin politik yang lain sebelum mengumumkannya. PAS juga mencadangkan pembentukan Melayu Raya yang merangkumi Indonesia. Parti-parti lain seperti MCA dan Parti Rakyat Malaya juga menyatakan sokongan masing-masing.

Singapura
Kerajaan PAP di bawah pimpinan Lee Kuan Yew menyambut baik dan menyokong cadangan itu. Gagasan ini dapat pengelakkan Singapura daripada dikuasai oleh parti berhaluan kiri. PAP juga melihat cadangan tersebut sebagai peluang baik untuk membolehkan Singapura mencapai kemerdekaan dengan lebih cepat.

Workers’ Party walaupun setuju, tetapi melihat cadangan tersebut sebagai sesuatu yang sukar untuk dilaksanakan. Parti Rakyat Singapura menentang cadangan itu dan mengaggapnya sebagai satu rancangan kerajaan British untuk terus mengekalkan pengaruhnya.

Sabah, Sarawak dan Brunei
Cadangan penubuhan Malaysia telah memeranjatkan para pemimpin parti-parti politik di Sabah, Sarawak dan Brunei. Akibat kesedaran politik yang baru muncul yang baru muncul, ada antara pemimpin yang ingin mendapatkan kemerdekaan bagi negeri masing-masing secara berasingan atau membentuk sebuah Kesatuan Negeri-negeri Borneo yang merdeka. Ada antara mereka yang menganggap rancangan pembentukan Malaysia sebagai satu helah untuk meluaskan kuasa Tanah Melayu bagi menggantikan penjajahan British. Oleh sebab kebimbangan itu, para pemimpin politik di Borneo telah membentuk satu Barisan Bersatu (United Front) pada 9 Julai 1961. Barisan Bersatu ini dianggotai oleh Donald Stephen iaitu pengasas Pertubuhan Kebangsaan Kadazan Bersatu (UNKO), Ong Kee Hui iaitu Pengerusi Parti Rakyat Bersatu Sarawak (SUPP) dan A.M Azahari, Pengerusi Parti Rakyat Brunei. Setiausaha Agung Parti Kebangsaan Sarawak (SNAP), Stephen Kalong Ningkan menentang usaha meletakkan Sarawak di bawah sebarang kuasa asing . Bantahan-bantahan ini timbul kerana mereka tidak mendapat maklumat lengkap daripada kerajaan Tanah Melayu tentang rancangan penubuhan Malaysia sehingga ada antaranya yang membuat kenyataan secara terburuh-buru.

Walau bagaimanapun, setelah mendapat penjelasan daripada kerajaan Persekutuan Tanah Melayu, parti-parti di Sabah seperti UNKO, Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu (USNO), Parti Bersatu, Parti Demokratik, Pasok Momogun akhirnya menyokong pembentukan Malaysia. Parti Perikatan Sabah di bawah pimpinan Donald Stephens dan Tun Mustapha bin Datu Harun yang terdiri daripada semua parti politik di Sabah telah memenangi pilihan raya Majlis Daerah yang pertama pada tahun 1962. Ini menunjukan kesepakatan rakyat Sabah untuk menyertai Malaysia

Di Sarawak pula, Parti Negara Sarawak(PANAS) dan Parti Kebangsaan Sarawak(SNAP) pada awalnya menentang tetapi akhirnya menyokong cadangan pembentukan Malaysia. Parti-parti lain seperti Barisan Rakyat Jati Sarawak (BARJASA), Parti Pesaka Anak Sarawak (PESAKA) dan Persatuan Cina Sarawak (SCA) juga menyokong usul tersebut. Walau bagaimanapun Parti Bersatu Rakyat Sarawak (SUPP) menentang usul tersebut kerana berpendapat Sarawak patut bersatu dengan Sabah dan Brunei. Akhirnya, kesemua parti politik di Sarawak kecuali SUPP telah membentuk parti Perikatan Sarawak dan memenangi Pilihan raya Majlis Daerah pada tahun 1963.


Di Brunei pula, Sultan Omar Ali Saifuddin menyokong cadangan Malaysia dan menyifatkan cadangan itu sebagai sesuatu yang menarik hati kerana wujudnya ‘tali perhubungan agama, bangsa, adat resam dan kebudayaan’ antara kedua-dua negeri. Brunei juga memerlukan Tanah Melayu bagi melindungi daripada Filipina dan Indonesia Sokongan ini jelas dilihat dalam kenyataan baginda sendiri, iaitu

“… bahawa Brunei bersetuju pada dasarnya untuk menyertai Malaysia sekiranya dalam persekutuan itu bersesuaian dengan kehendak kita dan boleh mendatangkan faedah kepada kita”

Sumber: Sabihah Osman, 1995